Hang động bên dưới thành phố Västerås. Ảnh: Yahoo
Trong Chiến tranh Lạnh, những hang động rộng lớn bên dưới thành phố Västerås ở Thụy Điển lưu trữ tổng cộng 300.000 m3 dầu. Số dầu này nhằm đề phòng trường hợp Thế chiến III nổ ra và Thụy Điển bị mất nguồn cung cấp nhiên liệu quốc tế. Năm 1985, căng thẳng địa chính trị giảm bớt, các hang động bỏ trống đến tận ngày nay. Công ty năng lượng Mälarenergi của Thụy Điển bắt tay vào dự án khử trùng cơ sở và đổ đầy nước nóng ở nhiệt độ 95 độ C vào đó. Về cơ bản, họ đang xây dựng một bình giữ nhiệt khổng lồ dưới lòng đất, thuộc loại lớn nhất ở châu Âu, Yahoo hôm 14/4 đưa tin.
Theo Lisa Granström, trưởng phòng kinh doanh bộ phận nhiệt lượng và năng lượng của Mälarenergi, mô tả hang động khá ẩm ướt và ấm hơn nhiều so với dự kiến, trong hang vẫn còn một chút mùi dầu. Sức chứa của hang tương đương 120 bể bơi Olympic, lớn gấp 11 lần bể nước nóng trên mặt đất của Mälarenergi ở gần đó. Loại lưu trữ nhiệt này chỉ là một trong vài cách để lưu giữ hơi ấm trong lòng đất nhằm sử dụng sau này. Với sự gia tăng của năng lượng tái tạo và lo ngại về an ninh năng lượng ở châu Âu sau chiến tranh Nga - Ukraine, một số chuyên gia cho rằng cần tạo thêm nhiều hệ thống lưu trữ nhiệt dưới lòng đất.
Trong trường hợp Västerås, hơi ấm từ hang động sẽ được truyền qua máy trao đổi nhiệt tới mạng lưới sưởi trung tâm, cung cấp cho 98% hộ gia đình trong thành phố 130.000 dân. Mälarenergi dự định đổ đầy nước vào hang động cuối năm nay. Cơ sở sẽ cung cấp công suất sưởi 500 MW. Mälarenergi có một nhà máy ở lân cận với lò đốt rác thải hoặc sinh khối và biến đổi thành điện hoặc nhiệt lượng. Bể nước nóng sẽ cho phép Mälarenergi tiếp tục sưởi ấm các hộ gia đình trong mùa đông lạnh lẽo khi nhu cầu tăng cao, mà không cần giảm sản xuất điện ở nhà máy.
Lưu trữ nhiệt dưới lòng đất dường như rất hiệu quả bởi mặt đất đóng vai trò như một vật cách nhiệt lớn, khiến hơi ấm rất khó thoát ra. Granström giải thích hang động ở Mälarenergi sẽ gìn giữ nhiệt trong vài tuần. Hệ thống đặc biệt ổn định sau vài năm và nhiệt độ của đất đai xung quanh tăng lên. Ví dụ, trong hàng thập kỷ, nhiệt từ người dân và tàu điện đã làm ấm đất sét bao quanh đường hầm thuộc đường tàu điện ngầm Lonđon. Hiện nay, lớp đất có nhiệt độ 20 – 25 độ C, khiến việc hạ nhiệt toa tàu và nhà ga trong mạng lưới rất khó khăn.
Dự án ở Västerås không phải dự án đầu tiên trên thế giới. Ở Phần Lan, công ty năng lượng Helen đổ đầy nước nóng vào một hệ thống hang động nhỏ trên đảo Mustikkamaa năm 2021. Cơ sở hiện nay đang hoạt động, cung cấp nhiệt cho 25.000 căn hộ chung cư một phòng ngủ quanh năm.
An Khang (Theo Yahoo)